Nieuws

Nieuwsbrief RGOc

Het RGOc geeft sinds juni 2009 een digitale nieuwsbrief uit. Deze verschijnt ca. 6 keer per jaar. U kunt zich aanmelden om deze nieuwsbrief per e-mail te ontvangen.

Eerder verschenen RGOc nieuwsbrieven vindt u hier.

Bipolair
Bipolair

16 februari Bijeenkomst Meppel Bipolaire Stoornissen

Op 16 februari organiseert het RGOc weer een bijeenkomst met het thema ”Betrokken en Bewogen” in ‘t Huis Meppel van 13.30 uur tot 17.30 uur. Mocht u interesse hebben, mailt u dan naar info@rgoc.nl. U krijgt van ons dan het programma. U kunt zich ook aanmelden via dit mailadres. Adres bijeenkomst: Zuideinde 18 in Meppel.

vrmentalhealth

VR Mental Health voor mentale gezondheid

VR Mental Health onderzoekslab van het UMCG Universitair Centrum Psychiatrie. Wij ontwikkelen VR toepassingen voor psychische problemen. Het RGOc heeft samen met het UCP een nieuwe website voor het onderzoeksteam virtual reality mental health, ga naar de site: vrmentalhealth.nl

herstelverhalen

Herstelverhalen

Somberheid, dwang, angst, eetproblemen, obsessies, wanen, stemmen horen of…? Op deze website vind je herstelverhalen van lotgenoten over verschillende psychische klachten.
Suzan Vos maakt de site herstelverhalen: https://www.herstel-verhalen.nl/

treat

TREAT THEM WITH TREAT

TREAT is een computerapplicatie die de uitkomsten van Routine Outcome Monitoring koppelt aan de geldende richtlijnen voor behandeling van psychose. Voor meer informatie mailt u met Jojanneke Bruins, j.bruins@lentis.nl

In dit filmpje wordt op TREAT uitgelegd: https://youtu.be/p_f5s9ExkO4

https://youtu.be/cDAgd50Ejy0

EHBO

Cursus Eerste Hulp bij Onderzoek

Vanaf 30 november staat er een nieuwe EHBOz cursus op onze site. De cursus start op donderdag 23 maart op 5 achtereenvolgende donderdagen. Je kunt je opgeven voor 17 maart 2023 via research@lentis.nl of research@ggzdrenthe.nl

Meer informatie over de nieuwe EHBOz cursus vindt u vanaf 30 november bij de RGOc Academie op deze site!

Bijeenkomst over Bipolaire Stoornissen 29 november 2022

Het Netwerk Bipolaire Stoornissen van het RGOc organiseert op dinsdag 29 november een bijeenkomst in Meppel. Alle nieuwe ontwikkelingen op het gebied van Bipolaire Stoornissen komen aan bod op deze middag. Opgave voor deze middag kan via Riëtte Conijn: h.conijn@umcg.nl

Waar: ‘t Huis Meppel, Zuideinde 18-18a in Meppel, tijd: 14.30 – 17.00 uur

Organisatoren: Bennard Doornbos, Bart Geertling en Benno Haarman

Weg in bos

Geslaagd Ouderensymposium in Thialf

Ijsstadion Thialf was donderdag 22 september het decor van het Ouderensymposium ‘Ouderen met psychose, optimistische hulpverleners gezocht!’ Zo’n 140 bezoekers kwamen naar deze boeiende dag georganiseerd door GGZ Friesland in samenwerking met het Rob Giel Onderzoekscentrum. Er waren presentaties van bekende sprekers zoals Rob Howard en Carl Cohen. Tussendoor konden de genodigden schaatsen op de mooie schaatsbaan. Een geslaagd Ouderensymposium!

Fotothialf

Eindejaarssymposium 8 december GGZ Drenthe

Op 8 december 2022 is het eindejaarssymposium in De Nieuwe Kolk, Weiersstraat 1 in Assen.

Het thema is ‘Bijzonder normaal: Diversiteit in de psychiatrie’. Voor vragen over het symposium op 8 december mailt u naar eindejaarssymposium@ggzdrenthe.nl

Voor informatie en aanmelding ga naar: www.ggzdrenthe.nl/eindejaarssymposium

RGOc Symposium en Afscheidssymposium Richard Bruggeman

Op 17 november 2022 nam Richard Bruggeman afscheid tijdens het RGOc symposium in het Forum in Groningen. Het thema was Psychose-onderzoek, waar zijn we nu mee bezig? Er waren 170 deelnemers. Frederike Jörg kreeg de voorzittershamer uit handen van Richard Bruggeman. Zij is sinds deze zomer de nieuwe programmaleider van het RGOc.  

Het symposium was een groot succes! Hierbij bedanken wij alle sprekers: Stynke Castelein, Wiepke Cahn, Therese van Amelsvoort, Lieuwe de Haan, Wim Veling, Jim van Os, Marieke Pijnenborg en André Aleman en Richard Bruggeman. Het Forum heeft een video gemaakt en de presentaties komen binnenkort op deze site.

symposium

RGOc in de media

RGOc in de media

30-3-2021: Tijdschrift voor Psychiatrie | Impact van Covid-19 op patiënten van ambulante FACT- en autisme teams.  Een artikel van S. Castelein, J. Bruins en I.D.C. van Balkom in het TvP, april 2021

 7-10-2020: KenBis | Peter Goossens wint Willem Nolen prijs 2020!

17-9-2020: Hoe ervaren behandelaren het werken met een behandel-beslistool in de psychosezorg?
Lees hier hun bevindingen in het open access paper van Lentis-promovendus Lukas Roebroek met als co-auteurs Jojanneke Bruins, Philippe Delespaul, Albert Boonstra en Stynke Castelein 

27-7-2020: VN | Inge ter Welde en Stynke Castelein: Leren leven met stemmen

26-2-2020: DvhN | Stynke Castelein: Rolmodel in een mannenwereld

1-2-2020: NRC | Interview Richard Oude Voshaar: Psychisch lijden kan ondraaglijk zijn

9-12-2019: TEDx | Hanneke Wigman over psychose

23-10-2019: DVHN | Marie José van Tol over winterdepressie

15-11-2019: RTV Noord | Stynke Castelein over de Wet Verplichte GGZ (vanaf 24:55)

23-10-2019: Soundcloud | Praten over depressie met Robert Schoevers

23-10-2019: UK | Met paddo’s je depressie te lijf

25-9-2019: NPO3 | Sophie Hilbrand en Suzan Vos over ECT

19-9-2019: NRC | Dubbelinterview Iris Sommer en Robert Schoevers

29-4-2019: Reformatorisch Dagblad | Virtual Reality in het UCP

7-2-2019: Radio Noord | Stynke Castelein wint Vrouw in de Media Award

7-2-2019: Dagblad van het Noorden | Hoogleraar Stynke Castelein Groningse Vrouw in de Media

3-1-2019: Trouw: Interview met Stynke Castelein | Mensen met een stoornis komen na herstel moeilijk mee

3-1-2019: Aankondiging in NOS-journaal van het artikel in Trouw | Mensen met een stoornis komen na herstel moeilijk mee

30-10-2018: NPO 1: Robert Schoevers in Drugs als medicijn | Dokters van Morgen

9-4-2018: NPO 3: De Depressie Kennistest met Robert Schoevers

9-2-2018: RTV Noord: Interview met Wim Veling over resultaten behandeling met Virtual Reality-bril

31-1-2018: RTV Noord: interview met Wim Veling over verwarde personen

5-2-2018: Jojanneke Bruins wint Vrouw in de Media Award 2017

9-1-2018: NPO Radio 1: Rikus Knegtering over Herstel bij psychische stoornissen

4-1-2018: Nederlands Dagblad: Stynke Castelein over herstel na psychose

3-1-2018: NPO Radio 1: Interview met Stynke Castelein over herstel na psychiatrische aandoening

3-1-2018: Trouw: Terugkomen na psychose erg moeilijk. Interview met Stynke Castelein

3-1-2018: Trouw: Vertel je je collega’s dat je stemmen hoort? Interview met Stynke Castelein

1-9-2017: BNR: Robert Schoevers over ketamine (vanaf 1:16:35)

20-5-2017: Trouw: Uitbehandelde depressie-patiënten lijken baat te hebben bij ketamine

11-4-2017: NPO1: Jojanneke Bruins – Metabole klachten bij psychose vaak niet behandeld

5-2-2017: Omrop Fryslân: Interview met Nynke Boonstra, lector Zorg & Innovatie in de Psychiatrie oan de NHL

21-1-2017: Trouw: Zorgen over groeiend aantal verwarde jongeren. Interview Nynke Boonstra

6-11-2016: NRC: Virtueel zwemmen met dolfijnen in het UCP

25-10-2016: Lentis: Stynke Castelein benoemd tot hoogleraar Herstelbevordering bij ernstige psychische aandoeningen

23-9-2016: RUG: Marieke Pijnenborg benoemd tot adjunct-hoogleraar Klinische psychologie

13-5-2016: RTL4: Sjoerd Vogel in finale Holland’s got talent

11-4-2016: Volkskrant: Ketamine tegen depressie en suicide: interview met Robert Schoevers

10-04-2016: NPO: Wim Veling in Katja’s bodyscan: Virtual Reality

3-3-2016: NOS: Ketamine tegen depressie en suicide: interview met Robert Schoevers

22-1-2016: DvhN: Minder zelfmoorden door psychoses in het noorden. Zie ook de (RGOc-) nieuwsflash

1-10-2015: NHL: Nynke Boonstra benoemd tot lector Zorg & Innovatie in de Psychiatrie

RGOc YouTube kanaal

Het RGOc heeft een eigen YouTube kanaal: RGOc UMCG. U vindt hier onder andere video- en geluid opnames van onze symposia.

Overzicht van symposia en nascholingen

Klik op de naam van het symposium voor meer informatie.

17 en 18 maart 2022
2e Tweedaagse nascholing Psychosen Noord-Nederland in Hotel Tjaarda in Oranjewoud. Het doel is om naast nascholing de samenwerking en uitwisseling van kennis te bevorderen tussen professionals.

08-09-2022
Symposium Netwerk Stemming en Angst: De Puddingfabriek, Groningen. Deze dag is bedoeld voor psychiaters, arts-assistenten en andere behandelaren.

Klik hier voor alle symposia en nascholingen van het RGOc.

Oproep cliëntenparticipatie RGOc

Flyer Herstel-verhalen.nl

Promotie Lukas Roebroek

Promotie Lukas RoebroekOp donderdag 24 maart om 12.45 gaat Lukas Roebroek promoveren in het Academiegebouw van de Rijksuniversiteit Groningen.
U bent van harte welkom om deze promotie bij te wonen.

Oratie Daniëlle Cath op 11 maart 2022

Vrijdag 11 maart sprak professor Daniëlle Cath haar oratie uit in het Academiegebouw van de Rijksuniversiteit Groningen. Dit is een inaugurele rede ter ere van haar benoeming tot bijzonder hoogleraar innovaties in de GGz op het gebied van stemming en angst. Daniëlle Cath is psychiater en opleider psychiatrie bij GGZ Drenthe.

Voor meer informatie over deze oratie bezoek deze website.

Oratie Danielle Cath

Frederike Jörg volgt programmaleider Richard Bruggeman op

Frederike Jörg
Richard Bruggeman zal binnenkort het Rob Giel Onderzoekscentrum, afgekort RGOc, verlaten. Hij gaat met pensioen. Als programmaleider is Richard Bruggeman al jaren verantwoordelijk voor de wetenschappelijke koers en de kwaliteit van het RGOc onderzoek.

We kunnen u nu laten weten dat hij een opvolger heeft. Haar naam is Frederike Jörg, nu nog senior onderzoeker bij GGZ Friesland, het ICPE en het RGOc. Frederike zal op 1 mei officieel beginnen.

Dr. Frederike Jörg heeft haar sporen in zorggerelateerd onderzoek ruim verdiend. Zij kent het RGOc van binnenuit en zij is goed op de hoogte van wat er speelt bij de GGZ instellingen in het Noorden.

Wij wensen Frederike Jörg alvast veel succes in haar nieuwe baan als programmaleider!

Mediant Summerschool 16 juli 2021

De jaarlijkse Mediant Summerschool is dit jaar op vrijdag 16 juli, zowel fysiek (indien toegestaan i.v.m. COVID-19 restrictie maatregelen) op de hoofdlocatie van Mediant in het Helmertheater te Enschede als online. De summerschool is bedoeld voor ANIOS, co assistenten en semi artsen, maar andere collega’s, van medisch student tot psychiater zijn ook welkom voor deze geaccrediteerde nascholing.

Het thema dit jaar is Goed Hulpverlener schap bij Psychiatrie met somatiek. Het belooft een leerzame en interactieve dag te worden. 

Deelname is gratis en het programma leest u hier.

Save the date: Webinar Hoofdzaken van Stress – 3 juni a.s. om 20.00 uur

Stress is dé ziekte van de 21 eeuw. Stress helpt je om scherp te blijven en alert te reageren. Maar van teveel stress kan je ziek worden, lichamelijk en mentaal. We staan altijd aan, we moeten veel, verwachten veel van onszelf, maken heftige dingen mee. Wat doet dat met je? En hoe blijf je mentaal gezond bij al die stress?

Op donderdag 3 juni om 20:00 uur spreekt Prof. Wim Veling (UMCG) samen met prof. Christiaan Vinkers (VUmc) en zorgprofessional Anja van’t Klooster over de lichamelijke stressrespons. In deze gratis webinar leggen zij uit hoe stress helpt om scherp te blijven en alert te reageren. Maar ook hoe te veel stress kan zorgen dat je ziek wordt. En wat je kan doen om mentaal gezond te blijven in deze heftige, stressvolle tijd.

Aanmelden kan per e-mail naar info@vrelax.com of met één klik via deze link 

Een positieve Coronatest maar dan anders

Voor de coronacrisis kreeg één op de vier Nederlanders, lichte of zware psychische klachten. De komst van COVID-19 deed vermoeden dat de ernst van deze problematiek zou toenemen. Welke invloed heeft de crisis op mensen met een psychische kwetsbaarheid? En hoe kan een gezonde leefstijl hier een positieve bijdrage aan leveren? Lentis en Lister/UMC Utrecht deden allebei onderzoek. Twee ggz-instellingen, twee onderzoeken, één gemene deler: optimisme.

Prof. Stynke Castelein en dr. Inge van Balkom – allebei werkzaam bij onder meer Lentis – deden onderzoek naar de impact van de coronacrisis op cliënten met autisme. “Al waren er bij ons ook zorgen, toch hoorden wij binnen Lentis ook andere geluiden. Het verplicht thuisblijven, het niet hoeven reizen, de duidelijke regels; het leek onze cliënten (met autisme) vooral veel rust te geven,” zo vertellen Stynke en Inge. Lees meer

Oproep Cliëntenparticipatie

Voor een op te richten pool van cliëntvertegenwoordigers die mee kunnen denken over onderzoek op het gebied van psychosen, is het RGOc op zoek naar een cliëntvertegenwoordiger van 35 jaar of jonger die zelf een psychotische kwetsbaarheid heeft (gehad). Lees meer

Hoofdartikel van het IRB onderzoek gepubliceerd in Frontiers in Psychiatry

In de afgelopen jaren zijn er binnen het RGOc en de RGOc instellingen verschillende onderzoeken gedaan naar de effectiviteit van verschillende vormen van rehabilitatie. Over één daarvan, een multicenter door ZONMW gefinancierde kosten-effectiviteitsstudie naar versterking van sociale participatie met behulp van de Individuele Rehabilitatie Benadering (IRB ), is zojuist het artikel met de belangrijkste resultaten verschenen.

In de studie bleek de IRB aangeboden aan mensen met ernstige psychiatrische aandoeningen (EPA) in de langdurige zorg niet effectiever dan rehabilitatie door werkers die niet in de IRB waren opgeleid en die eveneens actieve begeleiding geboden werd bij maatschappelijke participatie. In beide groepen bereikte ongeveer 43% van de deelnemers hun participatiedoel. Dat is veel hoger dan in naturalistische studies waarin helemaal geen begeleiding gegeven wordt bij participatie. Daarin bereikt namelijk maar rond de 5% van de mensen hun doelen. Dit bevestigt de noodzaak van begeleiding bij participatie. Als je niks doet verandert er namelijk niks in de participatie van mensen met EPA.

Penvoerder bij deze studie was Altrecht GGZ (Wilma Swildens, Sarita Sanchez) met onderzoekers van het UMCG (Talitha Feenstra, Thea van Asselt), RGOc (Jooske van Busschbach), Tranzo (Jaap van Weeghel ) en Parnassia (Barbara Schaefer). Naast Altrecht GGZ participeerde ook Noord Holland Noord en Promenscare.

Dagboekmetingen ten tijde van Corona

Corona heeft nog steeds veel effect op de psychiatrische zorg. Om patiënten en behandelaren meer zicht te geven op het welzijn van de patiënt, zijn dagboekmetingen eenvoudig beschikbaar gesteld voor instellingen van het RGOc.

Psychiatrische klachten kunnen toenemen door het wegvallen van dagelijkse activiteiten en sociale steun. Veel patiënten met een psychiatrische stoornis zijn bovendien gevoelig voor de angst en spanning die de Coronapandemie met zich mee brengt. Dagboekmetingen kunnen meer zicht geven op hoe het met patiënten gaat, waardoor behandelaren hun welzijn op afstand kunnen monitoren. In de dagboekmetingen worden herhaaldelijk zaken als stemming, piekeren, sociaal contact en activiteiten uitgevraagd.

De dagboekmetingen zijn beschikbaar gesteld aan diverse afdelingen binnen het Universitair Centrum Psychiatrie en GGZ Drenthe. Behandelaren kunnen eenvoudig de dagboekmetingen aanzetten binnen de RoQua-omgeving van het EPD. Patiënten krijgen dan gedurende 4 weken 7 keer per dag een sms met een link naar de vragenlijst. Eén keer per week komt er een specifieke vragenlijst over ervaringen met Corona bij. Behandelaren kunnen te allen tijde in het EPD de ingevulde lijstjes bekijken, en (bijvoorbeeld wekelijks) een persoonlijk samenvattend rapport uitdraaien om met de patiënt te bespreken.

Binnen dit project wordt geëvalueerd of dagboekmetingen een nuttige toevoeging zijn aan de behandeling tijdens de coronacrisis. Daarnaast worden waardevolle gegevens verzameld over hoe patiënten met psychische problematiek dagelijks omgaan met de coronacrisis en de daarmee gepaard gaande maatregelen.

Tot nu toe zijn de ervaringen positief:
Psychiater: “Het rapport levert een mooi grafiekje op, ik ben enthousiast. In de toekomst, na corona, zou ik dit meer willen gebruiken en wellicht wat meer kunnen personaliseren.”
Patiënt: “Met de dagboekmetingen kan je dus relaties leggen tussen je stemming en wat je aan het doen bent. Bijvoorbeeld als je buiten bent geweest, of mensen hebt gesproken, en je bent daardoor energiek en vrolijk. Dat is natuurlijk heel interessant, want dan kan je die activiteiten vaker gaan doen.”

Voor dit project wordt nauw samengewerkt tussen de onderzoeksgroep van prof. dr. Wim Veling bij de afdeling psychosen, en het dagboekproject PETRA onder leiding van dr. Harriette Riese (www.petrapsy.nl).

Instellingen die ook gebruik maken van RoQua en geïnteresseerd zijn in het gebruik van dagboekmetingen kunnen terecht bij Fionneke Bos (f.m.bos01@umcg.nl) of Elise van der Stouwe (e.c.d.van.der.stouwe@umcg.nl).

Wim Veling, Harriette Riese, Fionneke Bos, Elise van der Stouwe, Chris Geraets, Erna van ’t Hag

Jaarverslag RGOc 2019

Het RGOc-jaarverslag 2019 is onlangs gepubliceerd. Net als vorig jaar is het verslag alleen als pdf-bestand beschikbaar. U leest hierin de stand van zaken m.b.t. het onderzoek in de Noordelijke regio en over de samenwerking met vele andere wetenschappelijke instituten in Nederland en daarbuiten. Bekijk en/of download het verslag.

Cursus Cliëntenparticipatie in wetenschappelijk onderzoek

Bij voldoende belangstelling organiseert de RGOc Academie de cursus “Cliëntparticipatie in wetenschappelijk onderzoek”. Deze cursus wordt gegeven door Rob van den Brink en Meike Bak.

Tijdens de cursus zal onder andere worden ingegaan op:
– Wetenschappelijk onderzoek: hoe ziet dat eruit?
– Welke rollen kunnen cliëntvertegenwoordigers bij wetenschappelijk         onderzoek vervullen?
– Hoe wordt vorm gegeven aan cliëntenparticipatie bij het RGOc? 

Voor wie? (Ex-)cliënten die actief mee (willen) denken over wetenschappelijk onderzoek
Kosten? Geen
Datum eerstvolgende cursus: wordt gepland bij voldoende deelname

Geïnteresseerd? Meld je hier alvast aan

Minimum aantal deelnemers: 5  

Oproep herstelverhalen

Vanuit het RGOc heeft een groepje enthousiaste cliëntvertegenwoordigers de website herstel-verhalen.nl gemaakt. Het doel van deze website is mensen te helpen bij hun herstel door hen (h)erkenning, hoop, inspiratie en een positief voorbeeld te geven. Daarnaast kan het de schrijvers helpen om inzicht te krijgen in hun herstelproces, te verwerken wat zij hebben meegemaakt en hun kwetsbaarheid een plek te geven.

Het plan is om uiteindelijk een groot aantal verhalen te plaatsen en een zoekmachine te bouwen. Mensen die kampen met psychische klachten kunnen dan een ‘best passend’ herstelverhaal vinden door te zoeken op bijv. type klachten, ziekteduur, mate van ernst, leeftijd. Om dit te kunnen realiseren zijn wij op zoek naar herstelverhalen die wij mogen plaatsen.

Wil je je herstelverhaal delen of ken je iemand die dat zou willen doen?
Neem contact op met redactie@herstel-verhalen.nl.
Voor meer informatie en schrijftips, kijk op: herstel-verhalen.nl.

TEDx talk van Hanneke Wigman over psychose

Op 9 december 2019 gaf dr. Hanneke Wigman een TEDx talk in het kader van Change the state of Mind bij het TEDx-Amsterdam-Women event. Hanneke vertelde over psychoses, hoe ze kunnen ontstaan, wat een psychose is, en hoe je kan voorkomen dat psychoses zich verder ontwikkelen. Hanneke is universitair docent aan de Rijksuniversiteit Groningen en verbonden aan het RGOc. Zij richt zich op de vroege ontwikkeling van psychopathologie – met name psychose – bij jongeren. Als projectleider van de studie Mapping Individual Routes of Risk and Resilience-onderzoek (MIRoRR) hoopt Hanneke bij te dragen aan de bestaande kennis over psychose en de mechanismen achter het concept. Bekijk hier de TEDx talk van Hanneke Wigman.

Stuurgroep RGOc tekent voor de volgende vijf jaar

Op 12 november 2019 hebben de Raden van Bestuur van de RGOc instellingen hun handtekening gezet onder de nieuwe RGOc Samenwerkingsovereenkomst voor de komende vijf jaar. Daarmee onderstrepen zij het belang van samen optrekken als het gaat om wetenschappelijk onderzoek ter verbetering van de zorg. Richard Bruggeman, hoofd RGOc, is blij met de ondertekening. Dat betekent dat we verder kunnen bouwen op de ingeslagen weg. Het RGOc beslaat met de ggz instellingen GGZ Friesland, GGZ Drenthe, Lentis, Dimence, Mediant en het Universitair Centrum Psychiatrie Noord en Oost-Nederland. Zo’n groot gebied en zoveel synergie biedt uitstekende kansen voor goed onderzoek naar een steeds verbeterende zorg.

Website Herstel-verhalen.nl online

Ervaringsdeskundigen van het RGOc hebben een nieuwe website gecreeërd: herstel-verhalen.nl. Je vindt hier – naast herstelverhalen – ook schrijftips om zelf een herstelverhaal te kunnen indienen. Herstelverhalen kunnen een voorbeeld zijn voor anderen, en kunnen inzicht, zelfvertrouwen en kracht geven. Het RGOc steunt dit initiatief. Aan de site wordt nog gewerkt, maar de eerste verhalen kunnen al gelezen worden!

4-12-2019: Promotie Simon Groen: Cultural identity and trauma

Op 4 december 2019 verdedigt Simon Groen, cultureel antropoloog, hulpverlener en onderzoeker bij de Evenaar GGZ Drenthe zijn proefschrift “Cultural identity and trauma. Construction of meaning among Afghan and Iraqi refugees under treatment in Dutch mental health care” aan de Universiteit van Amsterdam.
Psychische klachten van vluchtelingen moeten in de context worden geplaatst van hun persoonlijke verhaal. Dat leidt tot beter begrip, duidelijker zicht op de diagnose en betere vooruitzichten in de behandeling van trauma’s, betoogt cultureel antropoloog Simon Groen in zijn promotieonderzoek naar culturele identiteit en trauma bij vluchtelingen uit Afghanistan en Irak, waarop hij op woensdag 4 december gaat promoveren. Zie ook de aankondiging bij de UVA.

Lees meer
Vluchtelingen uit oorlogsgebieden zoals Syrië, Afghanistan, Irak en Eritrea, kampen vaak met psychische problemen, zoals een posttraumatische stressstoornis (PTSS), angststoornis of een depressie. Ze hebben ernstige slaapproblemen, nachtmerries, herbelevingen en trekken zich terug. Behandelaren kunnen vaak moeilijk zicht krijgen op de precieze problematiek van vluchtelingen, waardoor het lastig is een diagnose te stellen.

Culturele identiteit
Culturele identiteit is van groot belang in de diagnostiek en behandeling. Als rekening wordt gehouden met cultuur moet in meer dan de helft van de gevallen een diagnose worden bijgesteld, blijkt uit onderzoek. Toch is culturele identiteit nog weinig onderzocht. In zijn promotieonderzoek onderzocht Groen de rol van culturele identiteit bij psychische klachten bij getraumatiseerde vluchtelingen uit langdurige conflictgebieden zoals Afghanistan en Irak.

Meer begrip, betere vooruitzichten
Groen toont aan dat niet alleen meegemaakte schokkende gebeurtenissen, maar ook problemen in een gastland als Nederland grote, vaak nog duidelijker, invloed hebben op psychische klachten. Normen en waarden blijken van groot belang bij de psychische problematiek bij deze patiënten. Een gesprek over persoonlijke, etnische en sociale aspecten van de culturele identiteit bracht duidelijkheid waar die eerst ontbrak en zorgde voor gedragsverandering bij de patiënt. Vergeleken met Afghanen en Irakezen die niet in behandeling waren bleken er duidelijke verschillen. Focus op de betekenis en culturele achtergrond van psychische klachten leidt tot meer begrip tussen patiënten en behandelaren en betere vooruitzichten in de behandeling van traumatische klachten, aldus Groen.

Over Simon Groen
Simon Groen is als onderzoeker verbonden aan het Amsterdam Institute for Social Science Research van de Universiteit van Amsterdam en als cultureel antropoloog werkzaam bij GGZ Drenthe De Evenaar, Centrum voor Transculturele Psychiatrie Noord-Nederland. Op woensdag 4 december om 11 uur verdedigt hij aan de Universiteit van Amsterdam zijn proefschrift.

Contact
Voor vragen over de promotiestudie van Simon Groen kunt u contact opnemen met Janneke Wilpshaar, communicatieadviseur GGZ Drenthe: 06-46203030.

10-12-2019: RGOc symposium: Leren van elkaar – de betekenis van wetenschappelijk onderzoek voor de zorg in de GGZ

Op het RGOc symposium “Leren van elkaar – de betekenis van wetenschappelijk onderzoek voor de zorg in de GGZ” staan de volgende vragen centraal:

  • Hoe lukt het ons om onderzoekvragen aan te laten sluiten bij de zorg?
  • Hoe kunnen de resultaten van ons onderzoek maximaal bijdragen aan een betere zorg?

Dit jaar kiezen we voor een iets andere opzet dan gebruikelijk. We willen deze vragen laten beantwoorden door de RGOc instellingen zelf. Dat doen we met korte lezingen en een levendige postersessie. [Lees meer]

Oproep Cliëntenparticipatie

Voor, tijdens en na de behandeling bij een GGZ-instelling vullen cliënten vragenlijsten in. Deze kunnen worden gebruikt om meer inzicht te geven over de uitkomst van de behandeling of om de uitkomst van een behandeling te voorspellen. Deze “uitkomstinformatie” (voorheen ROM) is niet altijd begrijpelijk of aantrekkelijk weergegeven. Dat willen we graag veranderen. Hiervoor zoeken we (ex)cliënten die willen deelnemen aan een focusgroep op 25 november 2019. [Lees meer]

28-10-2019: Promotie Elise van der Stouwe: Victimization in psychosis

Op 28 oktober a.s.om 16:15 uur verdedigt Elise van der Stouwe haar proefschrift “Victimization in psychosis, a body-oriented and social cognitive approach”. A body-oriented and social cognitive approach”. Van der Stouwe werkte mee aan het ontwikkelen en onderzoeken van een psychomotorische weerbaarheidstherapie (BEATVIC) bij mensen met een psychotische stoornis. Deelnemers rapporteerden positieve effecten van BEATVIC op verschillende risicofactoren van victimisatie en ook in de fMRI sub-studie werden op hersenniveau postitieve bevindingen gevonden. Alhoewel dit promotieonderzoek geen direct bewijs voor de effectiviteit van BEATVIC levert, is het te vroeg om hier stellige conclusies aan te verbinden. Een volgende stap is het onderzoeken van de langetermijneffecten van BEATVIC.
Zie ook de aankondiging bij de RUG.

De Psycho Show op NPO3 met Suzan Vos

Op 25 september 2019 stond de Psycho Show van BNN in het teken van Electro Convulsie Therapie (ECT). ECT, ook wel bekend als elektroshock, wordt toegepast bij ernstige depressies. In de uitzending sprak Sophie Hilbrand met Suzan Vos, ervaringsdeskundige bij het psychosenetwerk van het RGOc.
Wanneer: 25-9-2019 van 20:25 – 21:10 uur op NPO3
U kunt hier dit deel van de uitzending (opnieuw) bekijken.

Het STAIRS-project is van start

Op 17 september startte een projectgroep met de ontwikkeling van STAIRS (Storytelling and Training to Advance Individual Recovery Skills). Met deze aftrap is een begin gemaakt met de ontwikkeling van een programma voor patiënten met een depressie die aan het einde van de behandeling zitten en hun leven weer oppakken. STAIRS is een initiatief van het Universitair Centrum Psychiatrie (UMC Groningen), het lectoraat Rehabilitatie van de Hanzehogeschool Groningen, Stichting het Witte Bos uit Amsterdam (AllesGoed.org) en MIND (Landelijk Platform Psychische Gezondheid). [Lees meer]

16-9-2019: Promotie Laura Steenhuis: Social predictors of psychotic experiences in adolescence

Op 16-9-2019 om 16.16 uur precies promoveert Laura Steenhuis op haar proefschrift “Social predictors of psychotic experiences in adolescence. The role of social cognition, social functioning, parenting and religiosity in the emergence and course of adolescent psychotic experiences”.
Laura Steenhuis onderzocht het vóórkomen en het beloop van psychotische ervaringen in de algemene bevolking, zowel bij kinderen en adolescenten.
Zij keek naar sociale factoren die kunnen samenhangen met psychotische ervaringen, zoals sociale cognitie, sociaal functioneren en religiositeit. De verwachting was dat een verminderde sociale cognitie een kwetsbaarheid zou zijn voor de ontwikkeling van psychotische ervaringen in de adolescentie, maar hiervoor werd geen bewijs gevonden. Verminderd sociaal functioneren hing wel samen met meer psychotische ervaringen. Religieuze activiteit en het opzoeken van sociale contacten zouden daarentegen manieren kunnen zijn om beter met psychotische ervaringen om te gaan. Uit het onderzoek bleek verder dat de zelfrapportage vragenlijst over auditieve hallucinaties valide en betrouwbaar kan worden ingezet bij de behandeling en in onderzoek.
Zie ook de aankondiging bij de RUG.

Social Run UCP

Een team van het UCP van het UMCG doet dit jaar voor het eerst mee aan de SocialRun op 20 t/m 22 september 2019, met als doel door middel van beweging openheid en sociale acceptatie te stimuleren voor iedereen met psychische kwetsbaarheden. Wij dragen deze doelgroep een warm hart toe! Hardlopers en fietsers zijn al druk aan het trainen voor de non-stop estafetteloop van 555 km onder het motto: meedoen is winnen! Je kunt het UCP team steunen door hen te sponsoren, klik hier voor meer info.

Met een psychische aandoening aan het werk dankzij IPS
Individuele Plaatsing en Steun (IPS) is al jaren een bewezen effectieve aanpak om mensen met ernstige psychische aandoeningen (EPA) aan een reguliere betaalde of opleiding te helpen. Op dit moment hebben ruim 1000 mensen met EPA via IPS een betaalde baan. En dit aantal groeit sterk. Veel lokale en landelijke partijen werken mee om IPS tot een succes te maken. Kenniscentrum Phrenos onderzoekt of IPS ook succesvol kan worden uitgebreid naar veel voorkomende psychische aandoeningen.

Werk draagt bij aan herstel en zelfstandigheid
Veruit de meeste mensen met psychische aandoeningen zijn geen ‘verwarde personen’ die gevaarlijk zijn of voor overlast zorgen. Zo willen de meeste in een gewone baan aan de slag. Ook voor hen zorgt een betaalde baan voor inkomen, zelfstandigheid en sociale contacten. Werken draagt bovendien bij aan hun herstel en deelname aan de samenleving. Steeds meer mensen met een psychische aandoening slagen er ook in om werk te krijgen en te behouden, mede dankzij IPS.

Bewezen effectieve aanpak
Het effect van IPS is eerst in de Verenigde Staten aangetoond en later in vele andere landen, waaronder Nederland. Centrale kenmerken van IPS zijn: de arbeidswens van de cliënt staat centraal; snel zoeken naar de gewenste baan; nauwe afstemming tussen behandeling in de geestelijke gezondheidszorg (ggz) en werkbegeleiding; langdurige ondersteuning van de werknemer én de betrokken werkgevers.

Al ruim 1000 personen hebben dankzij IPS een betaalde baan
Dankzij het succes van de methode groeit het aantal IPS-trajecten sterk. In 2014 boden vijf ggz- instellingen IPS aan. In 2018 waren dat er al 31. Het aantal individuele trajecten verdubbelde ruim in twee jaar tijd:
2016: 1769 cliënten
2018: 3869 cliënten

In het eerste kwartaal van 2019 deden reeds 3138 cliënten mee aan IPS. Hiervan waren er 1013 (32,3%) aan het werk. Van alle lopende IPS-trajecten zijn op enig moment zo’n een op de drie deelnemers aan het werk. Dit cijfer groeit naar ruim 40% bij de organisaties die al meerdere jaren bezig zijn met IPS. Dit is een hoog percentage in vergelijking met de resultaten van andere re- integratiemethoden.

IPS aanpak ook bij veel voorkomende psychische aandoeningen
Aanvankelijk konden in Nederland alleen mensen met ernstige psychische aandoeningen (zoals psychosen) van de IPS-aanpak profiteren. Er komt echter uitbreiding naar mensen met vaker voorkomende aandoeningen, zoals angststoornissen, depressie, persoonlijkheidsstoornissen, bipolaire stoornissen en ADHD. Kenniscentrum Phrenos onderzoekt op dit moment, in opdracht van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW), hoe IPS succesvol kan worden ingezet voor deze veel grotere doelgroep.

Samenwerking tussen alle partijen essentieel
Het succes van IPS schuilt onder andere in goede samenwerking om de arbeidsdeelname van mensen met psychische aandoeningen te verhogen. Denk hierbij aan partijen als ggz-behandelteams, woonbegeleiding, sociale wijkteams, huisartsen, schuldhulpverleners, gemeenten, UWV en zorgverzekeraars, familieleden of andere naastbetrokkenen van de cliënt, en uiteraard werkgevers.
Ook op landelijk niveau spannen vele partijen zich in om IPS voor steeds meer mensen uit de doelgroep toegankelijk te maken, zoals de ministeries van SZW en VWS, GGZ Nederland, cliëntenorganisatie MIND, UWV, zorgverzekeraars en gemeenten. De praktijk van IPS laat zien dat het mogelijk is om deze betrokkenen goed te laten samenwerken.

Lees meer over IPS in Nederland in de publicatie: Van Weeghel, J., Bergmans, C., Couwenbergh, C., Michon, H. and Winter, L. de (2019, June 17). Individual Placement and Support in the Netherlands: Past, Present, and Future Directions. Psychiatric Rehabilitation Journal. Advance online publication.

Oproep cliëntenparticipatie: Netwerk Stemmings- en Angststoornissen
Voor het Netwerk Stemmings-en Angststoornissen zijn we op zoek naar een cliëntvertegenwoordiger. Om de onderzoeken op het gebied van stemmings-en angststoornissen op elkaar af te stemmen en elkaar te informeren over lopende en nieuwe onderzoeken, komen de netwerkleden eens per twee maanden bijeen. Deze bijeenkomsten vinden meestal plaats bij het RGOc in Groningen, maar ook op locatie bij de andere instellingen. Het is belangrijk om naast de input van behandelaars en onderzoekers, ook de ideeën van cliënten te horen. Daarom is het netwerk op zoek naar een enthousiaste cliëntvertegenwoordiger. [Lees meer]
Verschenen in SPPE: Sarita Sanches et al: Sociale participatie bij SMI
Onlangs verscheen in Social Psychiatry and Psychiatric Epidemiology een artikel van Sarita Sanches, promovenda bij Altrecht GGZ en Tranzo maar onder andere begeleid vanuit het RGOc, een artikel waarin onderzocht werd welke factoren van invloed zijn op de participatie in en behoeften aan werk en andere dagbesteding door individuen met ernstige psychische aandoeningen (SMI). Middels een latente klasse-analyse van de ROM gegevens van 1069 patiënten werden vier subgroepen onderscheiden op basis van deelname aan werk of andere activiteiten overdag, zorgbehoeften in deze gebieden en de verschillen tussen deze subgroepen: (1) een inactieve groep zonder activiteiten overdag of betaald werk en veel behoeften voor zorg in deze gebieden; (2) een gematigd actieve groep met enkele activiteiten overdag, geen betaalde baan en weinig zorgbehoeften; (3) een actieve groep met meer dagbesteding, geen betaalde baan, en voornamelijk voorzien in de zorgbehoeften; en (4) een groep die betaalde arbeid verricht zonder dat er op dit gebied zorg nodig is. Groepen verschilden significant van elkaar in leeftijd, duur in MHC, woonsituatie, opleidingsniveau, al dan niet hebben van een levenspartner, behoefte aan zorg met betrekking tot sociale contacten, kwaliteit van leven, psychosociaal functioneren en psychiatrische symptomen. Verschillen werden niet gevonden voor klinische diagnose of geslacht. Elke subgroep stelt specifieke uitdagingen, wat de noodzaak van op maat gesneden revalidatie-interventies onderstreept. Speciale aandacht is nodig voor personen die onvrijwillig inactief zijn, met ernstige psychiatrische symptomen en problemen met psychosociaal functioneren. Meer lezen? Klik hier.
RGOc jaarverslag 2018
Het RGOc jaarverslag 2018 is onlangs gepubliceerd. Net als vorig jaar is het jaarverslag alleen als pdf beschikbaar. U leest hierin de stand van zaken m.b.t. het onderzoek in de Noordelijke regio en over de samenwerking met vele andere wetenschappelijke instituten in Nederland en daarbuiten. Het RGOc jaarverslag vindt u hier.
Interview op RTV Noord met Suzan Vos
Suzan Vos, ervaringsdeskundige bij het RGOc, werd in het kader van Psychose Awareness Day geïnterviewd door RTV Noord. Zij vertelt openhartig over haar ervaringen met psychose. Bekijk hier de uitzending. Een uitgebreider interview hoort u op de radio uitzending van RTV Noord. Op Psychose Awareness Day werd ook haar eigen website gelanceerd: Suzanheeftervaring.nl. Hier publiceert Suzan haar persoonlijke foto’s en verhalen, die een aangrijpende indruk achterlaten.
Psychose Awareness Day: 24 mei 2019
Omdat psychose voor de meeste mensen nog steeds een onbekende en onbegrepen aandoening is, leidt dit tot vooroordelen en stigmatisering. Om hier verandering in te brengen wordt er op 24 mei – Psychose Awareness Day – wereldwijd aandacht gevraagd voor psychose. Voor het Netwerk Vroege Psychose schreef Nynke Boonstra de blog “Doe je ook mee aan Psychose Awareness Day?”

Psychose Awareness Day Nederland is een initiatief van het Netwerk Vroege Psychose in samenwerking met het Rob Giel Onderzoekcentrum, PsychoseNet, Mind Ypsilon, Anoiksis, Kenniscentrum Phrenos, Hamlett en Marvelous Mind.

Vacature: Arts-promovendus/PhD project psychiatrie en somatische gevolgen
Ben je geïnteresseerd in het doen van patiënt-gebonden onderzoek, en wil je dit eventueel combineren met de opleiding tot psychiater? Dan is deze vacature bij het MOPHAR project iets voor jou! Je gaat onderzoek doen naar de aansluiting van de zorg die GGZ en huisarts bieden voor de somatische gevolgen van angst-, depressie- en bipolaire stoornissen. Er zijn mogelijkheden om het promotietraject (gedurende of erna) te combineren met de opleiding tot psychiater. Sluitingsdatum is 1 mei 2019. [Lees meer]
In memoriam: Prof. dr. Durk Wiersma
Met grote verslagenheid hebben wij kennisgenomen van het overlijden op 6 mei j.l. van prof. dr. Durk Wiersma, emeritus-hoogleraar klinische epidemiologie van psychiatrische stoornissen aan de Rijksuniversiteit Groningen.
Wiersma was een van de oprichters en de eerste programmaleider van het Rob Giel Onderzoekcentrum, RGOc. De onderzoeksgroep, waar hij tot medio 2011 leiding aan gaf, richt zich vooral op het verbeteren van de kwaliteit van zorg voor mensen met een ernstige psychiatrische aandoening. Als onderzoeksleider heeft hij hierin velen van ons zijn leven lang geïnspireerd.
Voor het psychiatrieonderzoek is de bijdrage van Durk Wiersma buitengewoon waardevol geweest. Hiervoor ontving hij de Ramaermedaille van de Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie.
Onze gedachten gaan uit naar zijn vrouw en (klein-)kinderen.
[Lees meer]
Fellowship GGz subsidie voor psychiater Benno Haarman
Psychiater Benno Haarman heeft een Fellowship van de ZonMw Onderzoeksprogramma GGz ontvangen voor zijn onderzoek voor verbetering in de behandeling van de bipolaire stoornis en schizofrenie.
In 2019 zullen psychiater en postdoc Benno Haarman en hoogleraar Iris Sommer een nieuwe studie starten om te onderzoeken of behandeling met probiotica de klachten vermindert bij patiënten met een bipolaire stoornis of schizofrenie. Met de ZonMW fellowship zal dr. Haarman gaan onderzoeken of het behandeleffect voorspeld kan worden door ontsteking in en doorlaatbaarheid van de darmwand, en de bacteriepopulatie in de stoelgang bij deze groep patiënten. [Lees hier het volledige persbericht]
Psilocybinestudie van start
Patiënten met een hardnekkige depressieve stoornis die onvoldoende baat hebben bij behandeling met antidepressiva kunnen in aanmerking komen voor een experimentele behandeling met psilocybine. Het UMCG en UMC Utrecht voeren deze behandelingen uit. De bewustzijnsveranderende stof is ook wel bekend als ingrediënt van sommige paddenstoelen en truffels. De patiënten ondergaan een ‘gecontroleerde’ behandeling met als gewenst eindresultaat: het doorbreken van de negatieve gedachten en het verminderen van de zeer sombere stemming waar zij mee worstelen. [Lees verder]
Javaanse meisjes: Blog Marieke Pijnenborg over werkbezoek Indonesië
“Na een paar dagen op het prachtige Bali, landen Nynke Boonstra en ik op het vliegveld van Yogjakarta, waar we worden opgehaald door medereiziger Theo Bouman. Aangepast aan de plaatselijke gebruiken dragen we bedekkende kleding, we hebben voor de gelegenheid zelfs een ……” [Lees verder]
Stynke Castelein wint Vrouw in de Media Award 2019
Prof. dr. Stynke Castelein, hoogleraar herstelbevordering bij ernstige psychische aandoeningen aan de Rijksuniversiteit Groningen en hoofd onderzoek bij GGZ-instelling Lentis, is de winnares van de Vrouw in de Media Award 2019. Zij kreeg de prijs op 7-2-2019 uitgereikt op Radio Noord. ‘Dit is een heel mooi moment’, is de reactie van Castelein. ‘Het onderzoek dat wij doen is belangrijk. Een op de vier mensen in Nederland heeft psychische klachten. Wij kijken ernaar wat we kunnen doen om hun herstel te bevorderen.’ Ze heeft de award gewonnen omdat ze opkomt voor kwetsbare patiëntengroepen en hen een stem geeft. Ze zorgt voor vernieuwing in de geestelijke gezondheidszorg, ze is voor velen een rolmodel en kan als geen ander moeilijke materie begrijpelijk overbrengen. Het RGOc feliciteert Stynke van harte met deze prijs! Lees ook het interview in Trouw.
Blog Nynke Boonstra over werkbezoek psychosezorg Indonesië
Nynke Boonstra (GGZ Friesland/NHL Stenden) en Marieke Pijnenborg (GGZ Drenthe/RUG) hebben eind 2018 een werkbezoek gebracht aan Indonesie. Over deze reis schreef Nynke Boonstra een blog met als titel “Gelijkwaardigheid en trots: ultieme vorm van destigmatisering?” die u hier kunt lezen.