Locatie(s)
geen opgave

Samenwerking

  • Centrum Bewegingswetenschappen RU Groningen
  • Lectoraat Bewegen, Gezondheid en Welzijn, Windesheim Zwolle

Periode
2009 – 2017

Financiering
geen opgave

Gefinancierd door

  • Lentis TKZ
  • UMCG project PMT Prof. dr. H.W. Hoek
  • Nederlandse Vereniging voor Psychomotorische Therapie (NVPMT)
  • Lectoraat Bewegen, Gezondheid en Welzijn, Windesheim Zwolle

Status
in uitvoering

contactperso(o)n(en)
dr. C. Boerhout
Lentis + Universitair Centum Psychiatrie, RGOc
c.boerhout@umcg.nl
050 5716531

Samenvatting
Uit internationaal onderzoek blijkt dat internalisatie van woede en agressie een belangrijke rol speelt in de psychopathologie van patiënten met een eetstoornis. In het kader van promotie-onderzoek naar de invloed van psychomotorische therapie (PMT) op agressieregulatie bij patiënten met eetproblematiek zijn tussen 2010-2015 twee gerandomiseerde effectstudie (RCT) uitgevoerd:- een ‘two-center trial’ op de 4-daagse dagbehandeling van Lentis PsyQ eetstoornissen in Groningen en de 3- en 5-daagse dagbehandeling van GGNet Amarum Expertisecentrum voor eetstoornissen in Zutphen. In de trial is de helft van de patiënten middels randomisatie toegewezen aan de TAU + PMT module agressieregulatie. De andere helft ontving alleen TAU. – een trial op de polikliniek eetstoornissen van Lentis PsyQ Groningen. De PMT module was gepland na intake. De controleconditie bestond uit supportief contact, de experimentele conditie uit supportief contact + de module agressieregulatie.

Invalshoek van PMT is het benaderen van eetgestoorde gedragingen als geïnternaliseerde agressieproblematiek. Doel van de agressieregulatie door middel van PMT is het ombuigen van destructieve agressie naar constructieve agressie, d.w.z. naar een functionele balans tussen internaliseren en externaliseren. De lichaamsgerichte methodiek sluit aan bij de drang tot handelen die bij agressie hoort en sluit ook aan bij de preoccupatie met het lichaam bij mensen met een eetstoornis. PMT nodigt uit tot losmaken van naar binnen gekeerde agressie wat van toegevoegde waarde kan zijn voor het hele behandelproces.

Het onderzoek naar agressieregulatie door PMT draagt bij aan ‘evidence-based’ innovatie van de klinische praktijk. De resultaten van de trials leveren het eerste bewijs van de toegevoegde waarde van PMT als een lichaams- en bewegingsgerichte therapie voor het reduceren van onderdrukte en op zichzelf gerichte woede. In het poliklinisch onderzoek was daarbij in de interventiegroep ook sprake van een afname in eetstoornis pathologie.

Gebaseerd op deze bevindingen is de module opgenomen in de nieuwe landelijke Zorgstandaard voor Eetstoornissen.

Naast deze effectstudies is in het promotie-onderzoek gewerkt aan een psychomotorisch meetinstrument voor agressieregulatie in samenwerking met het Centrum Bewegingswetenschappen van de RU Groningen. Dit instrument heet de Methode voor Stamp-Stoot-Stem (MSSS). De MSSS meet de fysieke kracht waarmee iemand stampt op een krachtplaat, stoot tegen een bokszak en roept in een microfoon. De veronderstelling is dat deze krachtuitoefening samenhangt met de drang tot lichaamsexpressie die bij woede hoort. De MSSS is bedoeld als aanvulling op zelfrapportage-lijsten voor agressie en dient tevens als feedback-instrument voor het gecontroleerd leren uiten van agressie.

De resultaten van een eerste exploratieve studie onder 100 studenten laten zien dat de MSSS een betrouwbaar instrument is waarbij verbanden worden gevonden tussen krachtuitoefening enerzijds en het vasthouden, loslaten en controleren van woede anderzijds. Dit geldt met name bij het onderdeel Stem uitgevoerd door vrouwen. De trend is dat deelnemers die geneigd zijn woede te onderdrukken minder kracht gebruiken dan deelnemers die neigen tot expressie van woede.

Promotie vond plaats op 6 november 2017 aan de RU Groningen.
Link naar het proefschrift

In maart 2019 is gestart met het testen van de MSSS bij Lentis PsyQ eetstoornissen Groningen.

Publicaties

Boerhout, C., van Busschbach, .JT., Vermerris, S.M., Troquete, N.A.C., Hof, A.L., Hoek, H.W. (2018) Force production parameters as behavioural measures for anger expression and control: The Method of Stamp Strike Shout. PLoS ONE 13(11): e0206494.

Boerhout C, Rekkers M. (2018) Vaktherapie bij eetstoornissen. In: Van Elburg AA, Noordenbos G (red.), Handboek Eetstoornissen (3e editie) (pp.271-276). Utrecht: De Tijdstroom.

Rekkers M, Boerhout C. (2018) Psychomotorische therapie bij eetstoornissen. In: Van Elburg AA, Noordenbos G (red), Handboek Eetstoornissen (3e editie) (pp.277-284). Utrecht: De Tijdstroom.

Boerhout, C. (2018) Psychomotorische therapie en agressieregulatie bij eetstoornissen: gerandomiseerd gecontroleerd onderzoek en instrument ontwikkeling. GGzet Wetenschappelijk, 1, 2018.

Boerhout C., Swart, M., Voskamp, M., Troquete, N.A.C., Busschbach, van J.T., & Hoek, H.W. (2017). Aggression Regulation in Day Treatment of Eating Disorders: Two-center RCT of a Brief Body and Movement Oriented Intervention. European Eating Disorders Review, 25, 52-59.

Boerhout C., Swart, M., Busschbach, van J.T., & Hoek, H.W. (2016). Effect of Aggression Regulation on Eating Disorder Pathology: RCTl of a Brief Body and Movement Oriented Intervention. European Eating Disorders Review, 24, 114-121.

Boerhout C, Busschbach van J.T., Wiersma D, Hoek H.W. (2013). Psychomotor therapy and aggression regulation in eating disorders. Body, Movement and Dance in Psychotherapy, 4, 241–253.

Boerhout C, Busschbach van JT, Wiersma D, Hoek HW. (2011, letter): Do we need to treat aggression? British Journal of Psychiatry, 198: 408a.

Boerhout, C. & Weele, K. van der (2007). Psychomotorische therapie en agressieregulatie; een pilotonderzoek. Tijdschrift voor Vaktherapie, 2, 11-19.

Boerhout, C. (2004). Het lichaam in beeld: voor de spiegel en op de video. GGz Wetenschappelijk, 8, 2, 27-35.